Merak edilenler

Bu şehir 50 yıldır yanıyor, ama neden?

REKLAMCILIK

Bir şehrin 50 yıldan uzun süredir yanıyor olması nasıl mümkün olabilir? Her şey 1962'de, Amerika Birleşik Devletleri'nin Pensilvanya eyaletindeki Centralia adlı sakin kasabanın yanmaya başlamasıyla başladı. Yangına neyin sebep olduğu bilinmiyor ancak kimya, bugün hala orada yangınların çıkmasının nedenini açıklamaya yardımcı olabilir.

Mesele şu ki, şehir dünyanın en büyük kömür yataklarından birinin üzerinde yer alıyor. Bu, şehre çok sayıda fayda sağladı, özellikle de o dönemde kömürün ana enerji kaynaklarından biri olması ve hatta Sanayi Devrimi'ni bile körüklemesinden dolayı.

1800'lerde kasabadaki madenciler kömüre ulaşmak için yeraltı tünelleri patlattılar, ancak 1900'lerin ortalarına gelindiğinde madenlerin çoğu terk edildi. Yine, bu yangının nasıl başladığı bilinmiyor, ancak önde gelen teori yangının bir çöplükte başladığı, madenlerin yakınındaki kömürü tutuşturduğu ve yayıldığı yönünde.

Kimya konusunda uzman olmayanlar için, kömür milyonlarca yıl boyunca organik maddeyle (ağaçlar, kökler, çamur) dolu bataklıklarda oluşur. Zamanla üstündeki toprak katmanları büyüdükçe organik madde üzerindeki basınç artar ve gömülü bitkilerden ve ağaçlardan gelen tüm su ve diğer maddeler ezilerek kömür oluşturur ve bu da çoğunlukla karbondan oluşur.

Kömürdeki karbon oksijenle karıştığında tutuşur. Yakınlarda bir alev varsa kendiliğinden bile tutuşabilir. Madencilerin kazdığı tüneller alevleri besledi ve bu da kısır bir döngü yarattı. Kömür yavaş ve istikrarlı bir şekilde yanar, bu da yanmasının uzun zaman aldığı anlamına gelir.

Isı, yakıt ve oksijen olduğu sürece yangın sönmeyecektir. Kömür doğal bir yakıt kaynağı (karbon) içerdiğinden, onu sürdürecek ısı ve oksijen olduğu sürece yanmaya devam edebilir, bu yüzden kömür madeni yangınları yüzyıllarca yanabilir. Centralina yangınının yaklaşık 250 yıl yanması bekleniyor. Aşağıdaki video kasabanın biraz daha fazlasını gösteriyor: